1 op de 5 werknemers geeft aan dagelijks grensoverschrijdend gedrag te ervaren op werk, blijkt uit onderzoek van TNO. ‍ In de media horen we talloze geluiden van grensoverschrijdend gedrag binnen grote organisaties. Maar hoe weet je nou of verbaal gedrag grensoverschrijdend is?‍

‍

“Om te bepalen of verbaal gedrag grensoverschrijdend is, zet je het gedrag en de situatie af tegen de geldende normen,” vertelt Bart Bruin aan Intermediair. Hij is directeur van Integis, dat onder meer onderzoek doet naar beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag. “Je hebt wettelijke kaders, zoals de Arbowetgeving en jurisprudentie over intimidatie. Daarnaast heb je interne regels, gedrags- en integriteitscodes van het bedrijf waar je werkt. Ondanks al die afspraken en regels is er toch een groot grijs gebied.”‍

‍

Interpretatie grensoverschrijdend gedrag

De term grensoverschrijdend gedrag is subjectief. Wat de éen als grensoverschrijdend ervaart, kan de ander in dezelfde positie anders ervaren. Grensoverschrijdend gedrag gaat daarom niet om hoe bepaald gedrag wordt bedoeld, maar om hoe een ander dit gedrag interpreteert. Bruin: “Ik ben een grote man, 1.93 meter, een paar kilo te zwaar en heb een zware stem. Ik kan hetzelfde tegen je zeggen als mijn vrouwelijke collega, met dezelfde bedoeling. En toch kunnen mijn woorden ervaren worden als grensoverschrijdend, en die van mijn vrouwelijke collega niet.”

“In onze onderzoeken kijken we hoe vaak bepaald gedrag voorkomt en hoeveel mensen het als grensoverschrijdend ervaren. Als we kijken naar het verhaal over DWDD: hier zeggen ruim vijftig van de meer dan zeventig geïnterviewden dat er sprake was van grensoverschrijdend gedrag. Tientallen mensen kregen een burn-out. Dan kun je niet spreken over incidenten.”

‍

Lees ook: zo beperk je sociale arbeidsrisico's

‍

Context en excuus belangrijk

Iedereen schiet wel eens uitzijn slof, dat is niet meteen grensoverschrijdend gedrag. Het is ook afhankelijk van de context. Als een trainer op het voetbalveld zijn stem verheft, wordt dat als heel normaal gezien. "Maar als ik dat doe op kantoor, dan denken ze: die gozer is gek,” aldus Bruin. “Of een collega het gevoel heeft of het gedrag grensoverschrijdend is of niet, ligt er ook aan of ik wel of geen excuses maak. Een excuus maakt de handeling niet minder, maar collega’s zien wel in dat ik besef dat ik fout zat en dat ik er geen gewoonte van maak.” 

‍

Machtsverhoudingen

Grensoverschrijdend gedrag heeft te maken met machtsverhoudingen. Als er machtsongelijkheid is, en degene met meer macht doet iets wat degene met minder macht niet prettig vindt, is er sneller sprake van grensoverschrijdend gedrag. En ook dat maakt het lastig, want iemand met meer macht zal ook vanuit zijn of haar functie bijvoorbeeld wel eens boos worden of kritiek leveren. Dat moet natuurlijk ook kunnen, zolang het maar over het werk gaat en niet over de persoon.

‍

Ga in gesprek over (on)gewenst gedrag binnen jouw organisatie

Het is van belang dat directies of leidinggevenden met medewerkers in gesprek gaan over wat gewenst gedrag is en wat niet. En niet één keer, maar regelmatig. Om hierover in gesprek te kunnen, moet er een sfeer zijn waarin werknemers durven uit te spreken of ze bepaald gedrag van een collega ongewenst vinden. Ook kun je een externe vertrouwenspersoon inhuren. De externe vertrouwenspersoon dient als onafhankelijk aanspreekpunt, waar medewerkers vertrouwelijk en anoniem terecht kunnen. Op die manier worden grenzen duidelijk en kan een veilige, productieve en fijne werkomgeving gecreëerd worden voor iedereen.

‍

Een gesprek maakt zoveel meer duidelijk

Herken jij ongewenst gedrag binnen jouw organisatie? Of wil je als organisatie een voorlichting voor personeel over dit actuele onderwerp? Neem eenvoudig contact met ons op door te bellen: 06- 2022 88 45 of door te mailen: contact@anderewending.nl

‍

Kijk voor meer informatie op: www.anderewending.nl