Wanneer schend je de integriteit van een organisatie?

Nieuws

15/1/2025

-

Elise Spiering

Je kunt contact opnemen met een extern vertrouwenspersoon om ongewenst gedrag en integriteitsschending op het werk aan het kaarten. In dit artikel vertellen we je wanneer je volgens de Wet Huis voor Klokkenluiders de integriteit schendt en wat de stappen zijn die je kunt ondernemen als dit gebeurt.

Je bent als werknemer niet integer als jouw gedrag niet overeenkomt met de algemeen geldende morele normen en waarden van de organisatie waar je werkzaam bent. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de morele verwachtingen die de samenleving heeft als ze denken aan jouw functie. Integriteit draait dus niet om jouw eigen morele opvattingen. Toch is integriteit binnen veelorganisaties nog vaak een grijs gebied. Daarom is het van belang dat leidinggevenden met medewerkers in gesprek gaan over dit onderwerp.

Drie soorten integriteitsschendingen

Schending van de integriteit gaat dus over het schenden van de geldende morele normen en waarden. Om integriteit meer houvast te geven, onderscheidt de Wet Huis voor Klokkenluiders 3 soorten integriteitsschendingen. Namelijk: onregelmatigheden, integriteitsschendingen en misstanden.

Wat zijn onregelmatigheden?

Onder onregelmatigheden wordt volgens de Wet Huis voor Klokkenluiders verstaan: fouten in de uitvoering, structuren en/of procedures die zo ernstig zijn dat ze de verantwoordelijkheid van direct leidinggevenden overstijgen. Bijvoorbeeld: een aannemer gebruikt - tegen beter weten in en zonder de klant in te lichten - een geldbesparende constructie, waardoor het huis in elkaar stort.

 

Wat is integriteitsschending?

Indien werknemers de normen, waarden, regels en/of gedragscode van eenorganisatie schenden, is er volgens de Wet Huis voor Klokkenluiders sprake van integriteitsschending. Denk hierbij aan het misbruiken van ziekteverzuim, het structureel niet naleven van werkuren, stelen van spullen van de organisatie, het omkopen van klanten of collega’s, oplichten en witwassen. Maar ook het gebruik van verdovende middelen onder werktijd en het achterhouden of misbruiken van vertrouwelijke informatie valt onder integriteitsschending.

 

Wat is een misstand?

Onder een misstand verstaat de Wet Huis voor Klokkenluiders een dusdanige, onbehoorlijke wijze van handelen, dat het maatschappelijk belang in het geding is. Onder een misstand valt dus een ernstige overtreding van de wet. Maar ook indien de onbehoorlijke wijze van handelen zorgt voor gevaar dreiging voorvolksgezondheid, zorgt voor gevaar dreiging voor de veiligheid van personen of zorgt voor gevaar dreiging voor het goed functioneren van een openbare dienst, spreken we van een misstand.

 

Verschil tussen een misstand en integriteitsschending

Indien er sprake is van een integriteitsschending, dan kan de melder contact opnemen meteen vertrouwenspersoon. De melding is vertrouwelijk en de melder blijft te allen tijde anoniem. De vertrouwenspersoon luistert zonder oordeel, bespreekt welke oplossingen mogelijk zijn om de integriteitsschending te herstellen en biedt begeleiding tijdens de gekozen oplossingsroute. De melder bespreekt dus eerst met de vertrouwenspersoon of hij/zij de melding wil doorzetten naar de leidinggevende en welke consequenties hieraan verbonden zijn. Indien er bij de vertrouwenspersoon een melding wordt gedaan van een misstand, is de vertrouwenspersoon verplicht om de misstand direct te melden aan de leidinggevende, omdat het maatschappelijk belang in het geding is. Bij een misstand kan een vertrouwenspersoon geen geheimhoudingsplicht bieden.

Lees ook: Creëer een veilige werkomgeving in 3 stappen

 

Preventief handelen

Vaak wordt er pas aandacht besteed aan integriteit en de schending daarvan, op de momenten dat het misgaat. En dan is het al te laat. Daarom is het van belang dat leidinggevenden preventief met medewerkers in gesprek gaan over waar binnen de organisatie de grens ligt.

 

Een gesprek maakt zoveel meer duidelijk

Wil je als leidinggevende samen met een vertrouwenspersoon het gesprek aangaan over integriteit? Of wil je als organisatie een voorlichting voor personeel over dit onderwerp? Neem eenvoudig contact op met één van onze vertrouwenspersonen door te bellen: 06- 2022 88 45of door te mailen: contact@anderewending.nl  

Kijk voor meer informatie op: www.anderewending.nl

Elise Spiering

Zodra mensen met verschillende wereldbeelden door één deur moeten, is het niet vreemd dat frictie ontstaat op de werkvloer. Ik ben geïnteresseerd in ieders eigen en unieke verhaal en bied graag begeleiding en ondersteuning tijdens het oplossen van arbeidskwesties.